Realiti anak muda dan politik di Malaysia
Politik boleh dirumuskan sebagai satu pertandingan pengaruh di antara parti politik untuk memenangi kerusi di Dewan Rakyat, dan parti yang memenangi majoriti akan membentuk kerajaan. Pintu masuk gelanggang pertandingan ini ialah pilihanraya.
Walau pun terdapat demokrasi dari segi kebebasan memilih semasa pilihanraya, pengundi sebenarnya mempunyai pilihan terhad untuk memilih daripada calon yang dilantik untuk mewakili parti yang bertanding. Oleh itu, kejayaan dalam pertandingan menjadi calon parti menjadi pra-syarat untuk dipilih sebagai wakil rakyat.
Sememangnya sesiapa juga yang layak dan mampu membayar wang pertaruhan boleh bertanding sebagai calon bebas tetapi kemungkinan untuk menang adalah amat tipis. Tidak ada calon bebas yang memenangi kerusi Dewan Rakyat di dalam dua pilihan raya umum yang lepas.
Lazimnya calon pilihan raya sesuatu parti terdiri daripada kepimpinan parti di kawasan yang ditandingi. Semua parti politik disusun sebagai satu pertubuhan mengikut kerusi Parlimen dan DUN dengan kepimpinan masing-masing di setiap peringkat. Ahli parti di semua peringkat dan susun kerja parti merupakan jentera parti yang mengenali pengundi di kawasan tersebut dan menyebarkan dakyah parti melalui pelbagai kegiatan.
Jentera parti bukan sahaja penting semasa pilihanraya tetapi merupakan kerangka membina pengaruh dalam kalangan pengundi untuk sesuatu parti.
Calon parti dilantik daripada kalangan kepimpinan parti berdasarkan pengalaman mereka menguruskan jentera parti serta kebiasaan pengundi dengannya melalui keterlibatan beliau dalam kegiatan kemasyarakatan.
Itulah sebabnya golongan muda yang baru berkecimpung dalam politik berparti tidak ramai dilantik sebagai calon parti semasa pilihan raya kerana mereka bukan daripada kalangan kepimpinan parti di kawasan itu. Oleh itu, hujahnya, peluang untung menang adalah tipis.
Perspektif politik berparti sebegini meletakkan parti di hadapan di mana pengundi seolah memilih parti dan parti memilih calon untuk bertanding untuk menjadi wakil rakyat. Bukan pengundi yang memilih calon.
Pendirian politik dari segi dasar serta perundangan yang boleh memperbaiki kebajikan rakyat menjadi tidak berkenaan di peringkat kawasan pilihanraya. Semuanya ditentukan oleh kepimpinan pusat parti. Jentera parti di kawasan sekadar menyampaikan apa yang telah ditetapkan dan memenangi pilihanraya.
Untuk sekian lama, inilah cara politik berparti. Selama itulah juga andaian dibuat bahawa calon parti yang sesuai adalah mereka yang telah lama di dalam parti serta menjadi pemimpin parti di kawasan.
Merekalah yang lebih berkemungkinan untuk menang. Pada pandangan saya ini cuma satu andaian tetapi ianya dijadikan sebagai satu sekatan kemasukan calon golongan muda yang lebih ramai.
Perubahan teknologi juga telah banyak mengubah bagaimana maklumat disebarkan dan digunakan. Dengan itu, pasaran pengaruh telah juga banyak berbeza terutamanya dalam kalangan pengundi yang lebih muda.
Perubahan pengertian media massa itu sendiri membolehkan seseorang mencapai beribu pengundi sekali gus, tanpa melalui mana-mana perantara, termasuk jentera dan kepimpinan parti itu sendiri. Penguasaan atau hegemoni perantara semakin terhakis. Ini memberi peluang kepada pendekatan yang baru terutamanya penglibatan golongan muda yang lebih.
Tanpa perubahan teknologi pun sudah terdapat banyak contoh di mana parti politik telah meletakkan calon dari golongan muda, yang bukan daripada barisan kepimpinan parti sebagai calon dan mereka memenangi pilihanraya.
Ini menidakkan andaian yang dijelaskan tadi. Semuanya bergantung kepada kepimpinan parti itu sendiri walaupun ianya lebih cenderong berlaku di kalangan parti bukan kerajaan. Kepimpinan parti penyandang di semua peringkat akan lebih cenderong untuk mempertahankan kedudukan mereka daripada mengosongkannya untuk muka baru.
Golongan muda akan lebih berkemungkinan untuk berjaya dalam politik berparti jika mereka menjadi penggerak yang memaksa politik menjadi satu urusan setempat dan lebih menekankan soal calon.
Parti akan sentiasa penting tetapi di dalam persaingan pengaruh setempat, seseorang individu hendaklah punya warnanya tersendiri dan berkhidmat kepada masyarakat setempat terlebih dahulu. Barulah pengundi akan berbangga untuk memilih mereka sebagai wakil mereka di pentas kebangsaan. Terlalu ramai mahu terus menjadi jaguh kebangsaan tanpa warna dan khidmat setempat.
Seteru utama politik negara sejak lebih 20 tahun, Mahathir Mohamad dan Anwar Ibrahim adalah contoh kepimpinan politik yang menggunakan asas “all politics is local” dan membentuk jenama politik sendiri yang membolehkan mereka menang walaupun di atas tiket parti yang berlainan, bukan sahaja di kerusi asal mereka tetapi juga di tempat berlainan.
Apa juga pendapat kita mengenai cara mereka berpolitik, kedua-dua tokoh ini mempamerkan ciri-ciri yang boleh dicontohi oleh golongan muda. Mereka mempunyai falsafah tersendiri mengenai teras utama politik mereka, memahami bagaimana kuasa politik digunakan untuk menzahirkan falsafah itu, memiliki kebolehan menjelaskan pendirian mereka kepada umum serta tenaga dan komitmen mereka yang tidak berputus asa.
Golongan muda yang mahu berkecimpung di dalam politik berparti dan bertanding di pilihan raya mestilah melibatkan diri di dalam kegiatan kemasyarakatan dan sahsiah untuk membentuk ciri-ciri ini.
Mereka kemudiannya pilihlah mana-mana parti politik dan warnakanlah parti itu, bukan semata-mata tenggelam di dalam politik dalaman parti. Politik negara tidak akan berubah jika pengundi lebih memilih parti daripada memilih calon kerana parti akan berkecenderongan kekalkan calon sedia ada atau calon acuan mereka. Jadilah calon yang tersendiri.